THEMA 5 - Eindhoven, Leidschendam-Voorburg Bomen filteren de lucht Slechte luchtkwaliteit in de stad wordt veroorzaakt door industrie en verkeer. Afvalstoffen in de lucht hebben allerlei nadelige effecten: van een slechte invloed op onze gezondheid tot schade aan gebouwen. Verkeer is de grootste boosdoener: dichtbij grote wegen is de luchtkwaliteit het slechtst en de concentratie vervuilende stoffen in de lucht het hoogst. Bomen leveren een bijdrage aan het verbeteren van de luchtkwaliteit in de stedelijke omgeving. i-Tree Eco berekent de afvang van vijf schadelijke stoffen en welke financiële waarde dat vertegenwoordigt, maar wat betekent dat voor de manier waarop je in beleid en beheer kunt sturen op schone lucht? Kunnen bomen strategisch ingezet worden om de luchtkwaliteit te verbeteren? Een literatuuronderzoek geeft meer inzicht in de effecten van bomen op de luchtkwaliteit. Luchtverontreinigende stoffen slaan neer op de bladeren van bomen. Dat gebeurt ook op grijs oppervlak, zoals gebouwen, maar het bladerdek van een boom heeft erg veel oppervlak ten opzichte van de plek die de boom inneemt, zodat bomen relatief veel afvangen. Neergeslagen fijnstof kan door de wind weer verspreid worden of door regen afspoelen en zo alsnog in de bodem terechtkomen. De gasvormige stoffen worden opgenomen via het blad en daarmee uit de lucht gefilterd. Als het gaat om de afvang van luchtverontreinigende stoffen is het vooral belangrijk dat er véél groen in de omgeving aanwezig is. Waar dat groen precies staat ten opzichte van de vervuilingsbron doet er minder toe: het algemene effect is groot, maar het lokale effect is beperkt. Dat betekent niet dat de locatie van het groen er helemaal niet toe doet. Bomen hebben ook nog een ander effect op de luchtkwaliteit: Groen beïnvloedt (net als gebouwen en andere elementen in de stad) de luchtstroming. De luchtkwaliteit verbetert als de juiste mate van turbulentie ontstaat, waarbij lucht met een hoge concentratie aan schadelijke stoffen gemengd wordt met schone lucht uit hogere luchtlagen. Bomen kunnen deze luchtdoorstroming bevorderen, maar ook tegenhouden. Zo kunnen groene hagen luchtverontreiniging buitensluiten of juist binnenhouden. Allemaal zaken om bij stedelijk ontwerp rekening mee te houden. 27
28 Online Touch Thema 5: Luchtkwaliteit Home